RFI
លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រីហ៊ុន សែន និងលោកសម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សប្រឆាំង (រូបថតឯកសារ)
REUTERS/Khem Sovannara
បើសិនជាគេផ្អែកតាមលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ន ដែលប្រកាសដោយគ.ជ.ប និងតាមការប្រកាសអះអាងរបស់គណបក្សកាន់អំណាច គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបានអាសនៈ ៦៨ក្នុងរដ្ឋសភាអាណត្តិទី៥នេះ។ ចំណែកគណបក្សសង្រ្គោះជាតិវិញ ទទួលបាន ៥៥អាសនៈ។ បើតាមលទ្ធផលដែលផ្តល់ឲ្យដោយអង្គការខុមហ្វ្រែល គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបាន ៦៧អាសនៈ ចំណែកគណបក្សសង្រ្គោះជាតិបាន ៥៦អាសនៈ។ បើផ្អែកលើលទ្ធផលនេះ តើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាអាចបង្កើតរដ្ឋាភិបាលតែម្នាក់ឯងបានដែរឬទេ?
នៅក្នុងចំណោមអាសនៈសរុប នៅក្នុងរដ្ឋសភា ដែលមាន ១២៣ គេត្រូវការ យ៉ាងតិច ៦២អាសនៈ ដើម្បីបានសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាត ៥០ភាគរយបូក១ និងយ៉ាងតិច ៨២អាសនៈ ដើម្បីបានសំឡេងភាគច្រើន២ភាគ៣។ដូច្នេះ ប្រសិនបើលទ្ធផលផ្លូវការ និងស្ថាពរ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាពិតជាទទួលបាន ៦៨អាសនៈ ក្នុងរដ្ឋសភាពិតមែន មានន័យថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបានសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាត ៥០ភាគរយបូក១ (បើទោះបីជាត្រឹមតែ ៦៧អាសនៈ ដូចជាការប៉ាន់ស្មានរបស់អង្គការខុមហ្វ្រែល ក៏ជាសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាត ៥០ភាគរយបូក១ដែរ) តែមិនបានរហូតដល់សំឡេងភាគច្រើន ២ភាគ៣នោះទេ។
ក៏ប៉ុន្តែ បើទោះបីជាមានត្រឹមតែ ៦៧ ឬ ៦៨អាសនៈ ក៏គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាអាចបង្កើតរដ្ឋាភិបាលតែម្នាក់ឯងបានដែរ ដោយមិនចាំបាច់ត្រូវការគណបក្សដៃគូ ដើម្បីបង្កើតរដ្ឋាភិបាលចម្រុះនោះទេ ពីព្រោះថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ត្រង់មាត្រា ៩០ កំណត់ថា ការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលត្រូវឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោតផ្តល់សេចក្តីទុកចិត្ត ពីសំណាក់រដ្ឋសភា ដោយសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាត (៥០ភាគរយបូក១)។
ម្យ៉ាងទៀត នៅក្រោយពេលដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបង្កើតរដ្ឋាភិបាល និងទទួលបាននូវការផ្តល់សេចក្តីទុកចិត្តពីរដ្ឋសភារួចហើយ រដ្ឋាភិបាលនេះអាចធ្វើការតែងតាំង ឬដកតំណែងសមាជិករដ្ឋាភិបាល ឬមន្រ្តីរដ្ឋបាលស៊ីវិល ឬយោធា ឬមន្រ្តីផ្សេងទៀត ដែលត្រូវធ្វើតាមរយៈអនុក្រឹត្យ ឬព្រះរាជក្រឹត្យ ហើយដែលជាបុព្វសិទ្ធិរបស់អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ។
តាមរយៈសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាត ៥០ភាគរយ បូក១នេះ សមាជិកសភាមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាអាចអនុម័តច្បាប់មួយចំនួនធំ (ដូចជាច្បាប់ ស្តីពីការគ្រប់គ្រងថវិកាជាតិ ជាដើម) ព្រមទាំងអាចអនុម័តបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរដ្ឋសភា តែងតាំងប្រធាន និងអនុប្រធានរដ្ឋសភា ព្រមទាំងសមាជិកគណៈកម្មការសភា។ មាត្រា ៨២ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ កំណត់ថា ការអនុម័តបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរដ្ឋសភា ការតែងតាំងប្រធាន អនុប្រធាន និងសមាជិកគណៈកម្មការសភា ត្រូវធ្វើឡើងដោយសំឡេងភាគច្រើនដាច់ខាត។
ផ្ទុយទៅវិញ មានការអនុម័តមួយចំនួន ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមិនអាចធ្វើតែម្នាក់ឯង ដូចពីពេលកន្លងមកបានទៀតទេ ជាពិសេស ការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលទាមទារឲ្យមានសំឡេងភាគច្រើន ២ភាគ៣។ ដើម្បីអាចទទួលបានសំឡេងភាគច្រើន២ភាគ៣ ក្នុងការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាត្រូវការយ៉ាងតិច ១៤សំឡេងបន្ថែម ពីលើ ៦៨អាសនៈ ដែលខ្លួនមានស្រាប់ (ឬ ១៥សំឡេង ប្រសិនបើយកតាមការប៉ាន់ស្មានរបស់អង្គការខុមហ្វ្រែល)។
ចំណុចសំខាន់មួយទៀត ដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមិនអាចអនុម័តតែម្នាក់ឯងដូចពីមុន គឺការដកអភ័យឯកសិទ្ធិសមាជិកសភា ពីព្រោះថា តាមមាត្រា ៨០ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ការដកអភ័យឯកសិទ្ធិសភាត្រូវធ្វើឡើង ដោយសំឡេង ២ភាគ៣នៃសមាជិករដ្ឋសភាទាំងមូល៕
0 comments:
Post a Comment