អង្គារ 20 សីហា 2013
RFI
សកម្មជនគណបក្សពីរស្វាគមន៍គ្នាពេលក្បួនឃោសនាជួបគ្នាជាសារសន្តិភាព
Siv Channa/RFI
បច្ចុប្បន្ននេះ ប៉ូលនយោបាយសំខាន់ពីរដែលក្រុមអ្នកវិភាគបានតាមដានជាយូរមកហើយ នោះបានលេចចេញជារូបរាងហើយ នោះគឺ ប៉ូលទី១ គ្រប់គ្រងដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងប៉ូលទី២ គ្រប់គ្រងដោយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ដោយហេតុថា ប៉ូលទាំងពីរមានសារជាតិខុសគ្នា ពោលគឺ ម្ខាងជាគណបក្សកាន់អំណាចជាង ៣០ឆ្នាំ និងនៅបន្តចង់កាន់អំណាចទៀត និងម្ខាងទៀតជាក្រុមបក្សប្រឆាំងដែលទាមទារឲ្យមាន ការផ្លាស់ប្តូរនោះ ការសម្របសម្រួលនយោបាយច្បាស់ជាមិនងាយស្រួលឡើយ។ ក្នុងបរិបទនេះ ទស្សនៈប្រកាន់កណ្តាលតាមគន្លងព្រះពុទ្ធសាសនា ពិតជាមានតម្លៃ ដើម្បីកាត់បន្ថយកម្តៅនយោបាយ។
ភាពតានតឹងនយោបាយដែលតែងកើតឡើងមិនចេះចប់មិនចេះ ហើយ ជាពិសេសជម្លោះក្រោយការបោះឆ្នោត ពិតជាមានឫសគល់របស់វា។ ក្រុមអ្នកវិភាគ និងអ្នកតាមដាននយោបាយប្រទេសកម្ពុជា អាចមើលឃើញយ៉ាងច្បាស់ នូវឫសគល់នេះ។
ជាការពិតណាស់ ចាប់តាំងពីគណបក្សរាជានិយមស្រុតចុះរហូតដល់បាត់បង់ទីតាំង ឈរជើងទាំងស្រុង ពីក្នុងសភាអាណត្តិទី៥នេះ ចលនានយោបាយប្រឆាំងក៏បានចូលមកជំនួស និងកំពុងក្លាយជាគូប្រជែងតែមួយគត់របស់គណបក្សប្រជាជន កម្ពុជា ដែលបានកាន់អំណាចយ៉ាងណែនក្នុងដៃជាង៣០ឆ្នាំ។ ដូចដែលគេធ្លាប់បានដឹងស្រាប់ គណបក្សទាំងពីរមានសារជាតិខុសគ្នាស្រឡះ។ ខុសគ្នានៅត្រង់ថា ម្ខាងខិតខំធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងដើម្បីការពារអំណាច និងម្ខាងទៀតខិតខំធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងដើម្បីដណ្តើមអំណាចដឹកនាំប្រទេស។
ដើម្បីរក្សាអំណាច គណបក្សប្រជាជនមិនញញើតនឹងប្រើប្រាស់វិធានការក្តៅដើម្បីកាច់ ចង្កូមអ្នកដែលគេសង្ស័យថា ប៉ុនប៉ងផ្តួលរំលំខ្លួនចេញពី អំណាចនោះឡើយ។ ពេលខ្លះវិធានការក្តៅត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ហួសដែនកំណត់ក៏មាន។ ការចាប់ខ្លួនយុវជន៤នាក់ នៅពេលដែលកម្តៅនយោបាយកំពុងឡើងខ្លាំង នៅពេលនេះ គឺជាឧទាហរណ៍ថ្មីមួយទៀត។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី គណបក្សប្រឆាំងដែលប្តូរផ្តាច់ក្នុងការផ្តួលគណបក្សប្រជាជន កម្ពុជាជាពិសេស គឺផ្តួលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចេញពីអំណាចនោះ នៅតែមិនបន្ធូរបន្ថយដៃឡើយ។ ជំហរប្រឆាំងដាច់អហង្ការនេះហើយ ដែលបាននាំគណបក្សសង្គ្រោះ ជាតិឲ្យឈានជើងមកដល់ទីតាំងសំខាន់មួយ នោះគឺទីតាំងដែលត្រូវប្រឈមមុខមួយទល់នឹងមួយ ជាមួយ គណបក្សកាន់អំណាច ដែលធ្វើឲ្យកក្រើនសង្វៀននយោបាយ។ ទន្ទឹមនឹងនោះ ភាពជ្រុលនិយមរបស់អ្នកគាំទ្រគណបក្សនីមួយៗ ក៏បានចូលរួមចំណែក ដុតកម្តៅជម្លោះនយោបាយឲ្យកាន់តែឆេះឆួលឡើងថែមមួយកម្រិតទៀត។
តាមពិត ប្រទេសកម្ពុជាដែលចាត់ទុកព្រះពុទ្ធសាសនាជាសាសនារបស់រដ្ឋ គួរតែ ផ្តល់តម្លៃខ្ពស់ដល់ទស្សនៈនិយមកណ្តាល ពីព្រោះនេះគឺជា ទស្សនវិជ្ជាដ៏មានតម្លៃរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនា។ ធម៌កណ្តាល ត្រូវបានចាត់ទុកជាមាគ៌ាដ៏ប្រពៃសម្រាប់ស្វែង រកសេចក្តីសុខឲ្យខ្លួនឯង ក៏ដូចជាឲ្យអ្នកដទៃ។ ប៉ុន្តែ ជាអកុសល ធម៌នេះបែរជាមិនសូវមានតម្លៃនៅក្នុងឆាកនយោបាយកម្ពុជាទៅ វិញ។
ជាផលវិបាក ប្រទេសជាតិបានធ្លាក់ក្នុងភាពវឹកវរ ឬវិនាសកម្មជាញឹកញាប់ ដោយសារតែទស្សនៈប្រឆាំងគ្នាដូច «ទឹកនិង ប្រេង» របស់អ្នកនយោបាយ។ ស្ថានភាពក្រោយការបោះឆ្នោតនៅពេលនេះ ក៏ពិតជាមិនអាច កាត់ផ្តាច់ចេញពីជំហរដាច់ខាត គ្មានការសម្របសម្រួលរបស់ អ្នកនយោបាយដែរ។
ឥឡូវនេះ នៅពេលដែលការចរចាមិនអាចទៅមុខរួច ភាគីនីមួយៗបែរជានាំគ្នាត្រៀមបញ្ចេញសាច់ដុំសារជាថ្មី។ ម្ខាងអាងលើបាតុកម្មមហាជន រីឯម្ខាងទៀតអាងលើវិធានការទប់ស្កាត់ឬឈានដល់ការបង្ក្រាបផងក៏ មិនដឹង។ ប្រសិនបើស្ថានភាពនេះនៅតែបន្តនោះ ទីបំផុត ឈាមខ្មែរច្បាស់ជានឹងហូរ។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើអ្នកគាំទ្រគណបក្សទាំងសងខាងជួយបន្ថយកម្តៅ ដោយងាកមក ប្រកាន់ធម៌កណ្តាលដើម្បីជួយជំរុញឲ្យមេដឹកនាំបក្សនយោបាយទាំងពីរ ចរចាគ្នារកដំណោះស្រាយ គេច្បាស់ជាអាចរកច្រកចេញដ៏សមស្របមួយជាមិនខាន។
និយាយបែបនេះ គេក៏មិនត្រូវបំភ្លេចចោលសិទ្ធិធ្វើបាតុកម្មដែលជាសិទ្ធិដ៏សំខាន់ មួយ ក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យនោះឡើយ។ បាតុកម្មអហិង្សាដើម្បីសម្តែងមតិគឺជាសកម្មភាពគួរឲ្យលើកទឹក ចិត្ត។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើបាតុកម្មបែរជាធ្វើឲ្យមានភាពវឹកវរ និងហិង្សាទៅវិញនោះ វានឹងក្លាយជារឿងគួរឲ្យព្រឺខ្លាចនិងគួរចៀសវាង។
ដូច្នេះ ដោយតម្កល់ភាពសុខដុមរមនារបស់សង្គមខ្មែរជាធំ ការកាត់បន្ថយភាពជ្រុលនិយមខ្លះ ហើយងាកមកប្រកាន់ផ្លូវកណ្តាលវិញ ត្រូវគេមើលឃើញថាជា ការចាំបាច់។ កាត់បន្ថយភាពជ្រុលនិយមមានន័យថា អ្នកនយោបាយត្រូវចេះទទួលយកវប្បធម៌ពហុគំនិតជាចាំបាច់ ពោលគឺ ត្រូវទទួលយកមតិរិះគន់តាមបែបត្រជាក់ពីគ្នាទៅវិញទៅ មក។
រីឯអ្នកបោះឆ្នោតវិញក៏គួរផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈថ្មី ដោយបែរមក ផ្តល់តម្លៃទៅលើភាពប៉ិនប្រសប់ក្នុងការសម្របសម្រួល ឬចេះបត់បែនតាមសភាពការណ៍របស់អ្នកនយោបាយ ជាជាងឲ្យតម្លៃទៅលើ ជំហររឹងកំព្រឹស ដាច់ខាត និងខ្វះភាពទន់ភ្លន់របស់មេគណបក្សដែលខ្លួនគាំទ្រ។ នេះជាពេលវេលាដែល អ្នកគាំទ្រគណបក្សនីមួយៗ ត្រូវជួយទប់អ្នកនយោបាយកុំឲ្យដើរលើគន្លងជ្រុលនិយម ដ៏គ្រោះថ្នាក់តទៅទៀត៕
ជាការពិតណាស់ ចាប់តាំងពីគណបក្សរាជានិយមស្រុតចុះរហូតដល់បាត់បង់ទីតាំង ឈរជើងទាំងស្រុង ពីក្នុងសភាអាណត្តិទី៥នេះ ចលនានយោបាយប្រឆាំងក៏បានចូលមកជំនួស និងកំពុងក្លាយជាគូប្រជែងតែមួយគត់របស់គណបក្សប្រជាជន កម្ពុជា ដែលបានកាន់អំណាចយ៉ាងណែនក្នុងដៃជាង៣០ឆ្នាំ។ ដូចដែលគេធ្លាប់បានដឹងស្រាប់ គណបក្សទាំងពីរមានសារជាតិខុសគ្នាស្រឡះ។ ខុសគ្នានៅត្រង់ថា ម្ខាងខិតខំធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងដើម្បីការពារអំណាច និងម្ខាងទៀតខិតខំធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងដើម្បីដណ្តើមអំណាចដឹកនាំប្រទេស។
ដើម្បីរក្សាអំណាច គណបក្សប្រជាជនមិនញញើតនឹងប្រើប្រាស់វិធានការក្តៅដើម្បីកាច់ ចង្កូមអ្នកដែលគេសង្ស័យថា ប៉ុនប៉ងផ្តួលរំលំខ្លួនចេញពី អំណាចនោះឡើយ។ ពេលខ្លះវិធានការក្តៅត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ហួសដែនកំណត់ក៏មាន។ ការចាប់ខ្លួនយុវជន៤នាក់ នៅពេលដែលកម្តៅនយោបាយកំពុងឡើងខ្លាំង នៅពេលនេះ គឺជាឧទាហរណ៍ថ្មីមួយទៀត។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី គណបក្សប្រឆាំងដែលប្តូរផ្តាច់ក្នុងការផ្តួលគណបក្សប្រជាជន កម្ពុជាជាពិសេស គឺផ្តួលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចេញពីអំណាចនោះ នៅតែមិនបន្ធូរបន្ថយដៃឡើយ។ ជំហរប្រឆាំងដាច់អហង្ការនេះហើយ ដែលបាននាំគណបក្សសង្គ្រោះ ជាតិឲ្យឈានជើងមកដល់ទីតាំងសំខាន់មួយ នោះគឺទីតាំងដែលត្រូវប្រឈមមុខមួយទល់នឹងមួយ ជាមួយ គណបក្សកាន់អំណាច ដែលធ្វើឲ្យកក្រើនសង្វៀននយោបាយ។ ទន្ទឹមនឹងនោះ ភាពជ្រុលនិយមរបស់អ្នកគាំទ្រគណបក្សនីមួយៗ ក៏បានចូលរួមចំណែក ដុតកម្តៅជម្លោះនយោបាយឲ្យកាន់តែឆេះឆួលឡើងថែមមួយកម្រិតទៀត។
តាមពិត ប្រទេសកម្ពុជាដែលចាត់ទុកព្រះពុទ្ធសាសនាជាសាសនារបស់រដ្ឋ គួរតែ ផ្តល់តម្លៃខ្ពស់ដល់ទស្សនៈនិយមកណ្តាល ពីព្រោះនេះគឺជា ទស្សនវិជ្ជាដ៏មានតម្លៃរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនា។ ធម៌កណ្តាល ត្រូវបានចាត់ទុកជាមាគ៌ាដ៏ប្រពៃសម្រាប់ស្វែង រកសេចក្តីសុខឲ្យខ្លួនឯង ក៏ដូចជាឲ្យអ្នកដទៃ។ ប៉ុន្តែ ជាអកុសល ធម៌នេះបែរជាមិនសូវមានតម្លៃនៅក្នុងឆាកនយោបាយកម្ពុជាទៅ វិញ។
ជាផលវិបាក ប្រទេសជាតិបានធ្លាក់ក្នុងភាពវឹកវរ ឬវិនាសកម្មជាញឹកញាប់ ដោយសារតែទស្សនៈប្រឆាំងគ្នាដូច «ទឹកនិង ប្រេង» របស់អ្នកនយោបាយ។ ស្ថានភាពក្រោយការបោះឆ្នោតនៅពេលនេះ ក៏ពិតជាមិនអាច កាត់ផ្តាច់ចេញពីជំហរដាច់ខាត គ្មានការសម្របសម្រួលរបស់ អ្នកនយោបាយដែរ។
ឥឡូវនេះ នៅពេលដែលការចរចាមិនអាចទៅមុខរួច ភាគីនីមួយៗបែរជានាំគ្នាត្រៀមបញ្ចេញសាច់ដុំសារជាថ្មី។ ម្ខាងអាងលើបាតុកម្មមហាជន រីឯម្ខាងទៀតអាងលើវិធានការទប់ស្កាត់ឬឈានដល់ការបង្ក្រាបផងក៏ មិនដឹង។ ប្រសិនបើស្ថានភាពនេះនៅតែបន្តនោះ ទីបំផុត ឈាមខ្មែរច្បាស់ជានឹងហូរ។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើអ្នកគាំទ្រគណបក្សទាំងសងខាងជួយបន្ថយកម្តៅ ដោយងាកមក ប្រកាន់ធម៌កណ្តាលដើម្បីជួយជំរុញឲ្យមេដឹកនាំបក្សនយោបាយទាំងពីរ ចរចាគ្នារកដំណោះស្រាយ គេច្បាស់ជាអាចរកច្រកចេញដ៏សមស្របមួយជាមិនខាន។
និយាយបែបនេះ គេក៏មិនត្រូវបំភ្លេចចោលសិទ្ធិធ្វើបាតុកម្មដែលជាសិទ្ធិដ៏សំខាន់ មួយ ក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យនោះឡើយ។ បាតុកម្មអហិង្សាដើម្បីសម្តែងមតិគឺជាសកម្មភាពគួរឲ្យលើកទឹក ចិត្ត។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើបាតុកម្មបែរជាធ្វើឲ្យមានភាពវឹកវរ និងហិង្សាទៅវិញនោះ វានឹងក្លាយជារឿងគួរឲ្យព្រឺខ្លាចនិងគួរចៀសវាង។
ដូច្នេះ ដោយតម្កល់ភាពសុខដុមរមនារបស់សង្គមខ្មែរជាធំ ការកាត់បន្ថយភាពជ្រុលនិយមខ្លះ ហើយងាកមកប្រកាន់ផ្លូវកណ្តាលវិញ ត្រូវគេមើលឃើញថាជា ការចាំបាច់។ កាត់បន្ថយភាពជ្រុលនិយមមានន័យថា អ្នកនយោបាយត្រូវចេះទទួលយកវប្បធម៌ពហុគំនិតជាចាំបាច់ ពោលគឺ ត្រូវទទួលយកមតិរិះគន់តាមបែបត្រជាក់ពីគ្នាទៅវិញទៅ មក។
រីឯអ្នកបោះឆ្នោតវិញក៏គួរផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈថ្មី ដោយបែរមក ផ្តល់តម្លៃទៅលើភាពប៉ិនប្រសប់ក្នុងការសម្របសម្រួល ឬចេះបត់បែនតាមសភាពការណ៍របស់អ្នកនយោបាយ ជាជាងឲ្យតម្លៃទៅលើ ជំហររឹងកំព្រឹស ដាច់ខាត និងខ្វះភាពទន់ភ្លន់របស់មេគណបក្សដែលខ្លួនគាំទ្រ។ នេះជាពេលវេលាដែល អ្នកគាំទ្រគណបក្សនីមួយៗ ត្រូវជួយទប់អ្នកនយោបាយកុំឲ្យដើរលើគន្លងជ្រុលនិយម ដ៏គ្រោះថ្នាក់តទៅទៀត៕
0 comments:
Post a Comment