ពុធ 28 សីហា 2013
RFI
ការបើកកញ្ចប់សុវត្ថិភាព«ក»កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ២៥សីហា
Siv Channa/RFI
កាលពីថ្ងៃទី ២៨ កក្កដា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរបានប្រើប្រាស់អំណាចរបស់ខ្លួនតាមគោលការណ៍ ប្រជាធិបតេយ្យដើម្បីជ្រើសរើសមេដឹកនាំប្រទេស នោះគឺ«អំណាចសន្លឹកឆ្នោត»។ ប៉ុន្តែ ក្រោយការបោះឆ្នោត និន្នាការកំពុងឈានទៅរកអំណាចបាតុកម្មតាមដងផ្លូវវិញម្តងដោយសារតែ ការមិនទុកចិត្តទៅលើស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោត។ ការបើកកញ្ចប់សុវត្ថិភាព«ក» ដែលគេចាត់ទុកថា ជាគន្លឹះដោះស្រាយភាពតានតឹងនោះ បែរទៅជាធ្វើឲ្យមានភាពតានតឹងកាន់តែខ្លាំងទៅវិញ បន្ទាប់ពីបក្ស ប្រឆាំងបរិហារអំពីភាពមិនប្រក្រតីនៃកញ្ចប់សុវត្ថិភាព។ តើមានអ្វីនៅពីក្រោយភាពមិនប្រក្រតីនៃកញ្ចប់សុវត្ថិភាព?
នៅទីបំផុត ការបើកកញ្ចប់សុវត្ថិភាពដែលគណបក្សប្រឆាំងទាមទារយ៉ាងទទូចនោះ មិន បានស្រាយបញ្ហាឲ្យធូរស្រាលដូចការរំពឹងទុកឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ភាពតានតឹងបានវិលមកវិញនៅក្រោយការបើកកញ្ចប់សុវត្ថិភាពលើកដំបូង កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ។ ដើមចមនៃបញ្ហាគឺកញ្ចប់សុវត្ថិភាព«ក»មួយចំនួន មិនត្រូវបានគេបិទ ឲ្យបានត្រឹមត្រូវឡើយ។ បញ្ហានេះបានធ្វើឲ្យបក្សប្រឆាំងសង្ស័យកាន់តែខ្លាំង ស្តីពីការលួច បន្លំសន្លឹកឆ្នោត។
ជាការពិត ការវេចខ្ចប់មិនបានត្រឹមត្រូវនូវកញ្ចប់សុវត្ថិភាព គឺជាកំហុសឆ្គង មួយរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប) ដោយមិនអាច ប្រកែកបាន បើទោះបីជានេះជាកំហុសបច្ចេកទេសមែនក៏ដោយចុះ ពីព្រោះ ពាក្យថា«កញ្ចប់សុវត្ថិភាព» គួរតែមានការរៀបចំទុកដាក់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងម៉ត់ចត់បំផុត។ នៅ ពេលដែលកញ្ចប់សុវត្ថិភាពមិនអាចធានាបាននូវសុវត្ថិភាពផង ចុះទម្រាំបញ្ហាផ្សេងទៀត តើគេគួរទុកចិត្តយ៉ាងដូចម្តេចទៅ? នេះជាសំណួរដែលចោទឡើងជាស្វ័យប្រវត្តិ។
សំណួរនេះទៀតសោត រឹតតែបន្ថែមទម្ងន់ដល់ការសង្ស័យរបស់គណបក្សប្រឆាំងដែលកំពុងតែមិន ទុកចិត្តលើ គ.ជ.ប ស្រាប់។ ដូច្នេះ នេះសបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា មិនត្រឹមតែការពង្រឹងឯករាជ្យភាពរបស់ គ.ជ.ប ប៉ុណ្ណោះទេដែលចាំបាច់ត្រូវធ្វើ ប៉ុន្តែ ការពង្រឹងសមត្ថភាពជំនាញបច្ចេកទេសរបស់ស្ថាប័នេះក៏ចាំបាច់ណាស់ដែរ ដើម្បីបញ្ចៀសបញ្ហាពេលបោះឆ្នោត។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ដោយហេតុថាកំហុសគឺជាបញ្ហាដែលអាចកើតមានជាធម្មតា គេក៏មិនគួរបំភ្លេចចោលទាំងស្រុងនូវហេតុផលបច្ចេកទេសនោះដែរ ពីព្រោះសូមកុំភ្លេចថា បុគ្គលិកដែល គ.ជ.ប ប្រើប្រាស់ពេលបោះឆ្នោតនោះ ត្រូវបានជ្រើសរើសសម្រាប់ការងាររយៈពេល ខ្លីតែប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះ ពួកគេអាចនឹងប្រព្រឹត្តកំហុសណាមួយដោយចៀសមិនផុត។
អ្វីដែលសំខាន់ពេលនេះ គឺប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោតហាក់មិនបានទទួល ព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ឡើយ។ ជាទូទៅពួកគេបានលឺតែតាមរយៈបណ្តាញផ្សាយព័ត៌មាន ឬតាមអ្នកនយោបាយថា មានភាពមិនប្រក្រតីជាច្រើននៅក្នុងកញ្ចប់សុវត្ថិភាព។ ប៉ុន្តែ តើភាពមិនប្រក្រតីនោះជាអ្វីឲ្យពិតប្រាកដ? ហើយថាតើវាប៉ះពាល់ដល់លទ្ធផលឆ្នោតដែរឬទេ? និងប៉ះពាល់កម្រិតណា? មានតែស្ថាប័នជំនាញពាក់ពន្ធ័ និងអ្នកជំនាញឯករាជ្យទាំងឡាយទេ ដែលអាចផ្តល់ចម្លើយពិតប្រាកដឲ្យ ម្ចាស់ឆ្នោតជឿបាន។ ដូច្នេះ យកល្អ គេគួរបើកឲ្យមានវេទិកាជជែកដេញដោលគ្នាជាសាធារណៈតែម្តងទៅ ដើម្បី ឲ្យពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោតទទួលបានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់។
ជាការពិតណាស់ ការបើកកញ្ចប់សុវត្ថិភាពគឺជាដំណាក់កាលដ៏សំខាន់មួយ ដែលគេទន្ទឹង រង់ចាំបំផុត ដោយសង្ឃឹមថា គ្រប់គ្នានឹងអស់ការសង្ស័យ។ ប៉ុន្តែ ការសង្ស័យបែរជាមានកាន់តែខ្លាំងក្រោយពេលបើកកញ្ចប់សុវត្ថិភាពទៅ វិញ។ ដូច្នេះ វាពិតជារឿងគួរឲ្យសោកស្តាយណាស់ដែលគេទុកបណ្តោយឲ្យបញ្ហាដ៏សំខាន់ នេះ បង្កការសង្ស័យកាន់តែខ្លាំងនោះ។ សូមកុំភ្លេចថា ក្តីមន្ទិលសង្ស័យនេះហើយ ដែលនាំដល់ការធ្វើមហាបាតុកម្មប្រឆាំង លទ្ធផលបោះឆ្នោត។
ស្តាប់ទៅ ទាំងបក្សប្រឆាំង ទាំងអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលពិតជាមិនចង់ឲ្យកើតមានបាតុកម្មឡើយ។ ដូច្នេះ ភាគីទាំងពីរគួរតែខិតខំបន្ថែមទៀតដើម្បីរកច្រកចេញពីវិបត្តិនេះ។ ប៉ុន្តែ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអាចទទួលបានលទ្ធផល ទាល់តែភាគីនីមួយៗមាន ចេតនាក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាពិតប្រាកដ ពោលគឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោត ត្រូវបង្ហាញថា ការហ៊ានបើកបង្ហាញកញ្ចប់សុវត្ថិភាព«ក»នេះ ពិតជាការលះបង់ដើម្បី តម្លាភាព និងយុត្តិធម៌ពិតៗ គឺមិនមែនគ្រាន់តែជាការឆ្ពិនភ្នែកដូចបក្សប្រឆាំងចោទនោះឡើយ។
ចំណែកបក្សប្រឆាំងវិញក៏ត្រូវបង្ហាញថា ខ្លួនចង់បានត្រឹមតែ យុត្តិធម៌ប៉ុណ្ណោះ ដោយគ្មានបង្កប់ចេតនាអ្វីផ្សេងនៅពីក្រោយ ការទាមទាររបស់ខ្លួនឡើយ។ បើគ្មានភាពស្មោះត្រង់ទៅវិញទៅមកទេ គ្មានឡើយដំណោះស្រាយ បើទោះបីជាគេត្រូវប្រើពេលប៉ុន្មានទៀតក៏ដោយ។
សរុបមកវិញ នេះជាពេលដែលត្រូវស្រាយចម្ងល់ថា តើអ្វីទៅដែលនៅពីក្រោយភាពមិនប្រក្រតីពេលបោះឆ្នោត ជាពិសេសភាព មិនប្រក្រតីនៅក្នុងកញ្ចប់សុវត្ថិភាព? ប្រសិនបើបញ្ហានេះមិនត្រូវបានស្រាយបំភ្លឺដល់ម្ចាស់ឆ្នោតទេ ក្តីមន្ទិលសង្ស័យនៅតែបន្តកើតមាន និងបង្កជាកំហឹងរាលដាលខ្លាំងឡើង រហូតដល់ទប់លែងបានផងក៏មិនដឹង៕
ជាការពិត ការវេចខ្ចប់មិនបានត្រឹមត្រូវនូវកញ្ចប់សុវត្ថិភាព គឺជាកំហុសឆ្គង មួយរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប) ដោយមិនអាច ប្រកែកបាន បើទោះបីជានេះជាកំហុសបច្ចេកទេសមែនក៏ដោយចុះ ពីព្រោះ ពាក្យថា«កញ្ចប់សុវត្ថិភាព» គួរតែមានការរៀបចំទុកដាក់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងម៉ត់ចត់បំផុត។ នៅ ពេលដែលកញ្ចប់សុវត្ថិភាពមិនអាចធានាបាននូវសុវត្ថិភាពផង ចុះទម្រាំបញ្ហាផ្សេងទៀត តើគេគួរទុកចិត្តយ៉ាងដូចម្តេចទៅ? នេះជាសំណួរដែលចោទឡើងជាស្វ័យប្រវត្តិ។
សំណួរនេះទៀតសោត រឹតតែបន្ថែមទម្ងន់ដល់ការសង្ស័យរបស់គណបក្សប្រឆាំងដែលកំពុងតែមិន ទុកចិត្តលើ គ.ជ.ប ស្រាប់។ ដូច្នេះ នេះសបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា មិនត្រឹមតែការពង្រឹងឯករាជ្យភាពរបស់ គ.ជ.ប ប៉ុណ្ណោះទេដែលចាំបាច់ត្រូវធ្វើ ប៉ុន្តែ ការពង្រឹងសមត្ថភាពជំនាញបច្ចេកទេសរបស់ស្ថាប័នេះក៏ចាំបាច់ណាស់ដែរ ដើម្បីបញ្ចៀសបញ្ហាពេលបោះឆ្នោត។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ដោយហេតុថាកំហុសគឺជាបញ្ហាដែលអាចកើតមានជាធម្មតា គេក៏មិនគួរបំភ្លេចចោលទាំងស្រុងនូវហេតុផលបច្ចេកទេសនោះដែរ ពីព្រោះសូមកុំភ្លេចថា បុគ្គលិកដែល គ.ជ.ប ប្រើប្រាស់ពេលបោះឆ្នោតនោះ ត្រូវបានជ្រើសរើសសម្រាប់ការងាររយៈពេល ខ្លីតែប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះ ពួកគេអាចនឹងប្រព្រឹត្តកំហុសណាមួយដោយចៀសមិនផុត។
អ្វីដែលសំខាន់ពេលនេះ គឺប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោតហាក់មិនបានទទួល ព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ឡើយ។ ជាទូទៅពួកគេបានលឺតែតាមរយៈបណ្តាញផ្សាយព័ត៌មាន ឬតាមអ្នកនយោបាយថា មានភាពមិនប្រក្រតីជាច្រើននៅក្នុងកញ្ចប់សុវត្ថិភាព។ ប៉ុន្តែ តើភាពមិនប្រក្រតីនោះជាអ្វីឲ្យពិតប្រាកដ? ហើយថាតើវាប៉ះពាល់ដល់លទ្ធផលឆ្នោតដែរឬទេ? និងប៉ះពាល់កម្រិតណា? មានតែស្ថាប័នជំនាញពាក់ពន្ធ័ និងអ្នកជំនាញឯករាជ្យទាំងឡាយទេ ដែលអាចផ្តល់ចម្លើយពិតប្រាកដឲ្យ ម្ចាស់ឆ្នោតជឿបាន។ ដូច្នេះ យកល្អ គេគួរបើកឲ្យមានវេទិកាជជែកដេញដោលគ្នាជាសាធារណៈតែម្តងទៅ ដើម្បី ឲ្យពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោតទទួលបានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់។
ជាការពិតណាស់ ការបើកកញ្ចប់សុវត្ថិភាពគឺជាដំណាក់កាលដ៏សំខាន់មួយ ដែលគេទន្ទឹង រង់ចាំបំផុត ដោយសង្ឃឹមថា គ្រប់គ្នានឹងអស់ការសង្ស័យ។ ប៉ុន្តែ ការសង្ស័យបែរជាមានកាន់តែខ្លាំងក្រោយពេលបើកកញ្ចប់សុវត្ថិភាពទៅ វិញ។ ដូច្នេះ វាពិតជារឿងគួរឲ្យសោកស្តាយណាស់ដែលគេទុកបណ្តោយឲ្យបញ្ហាដ៏សំខាន់ នេះ បង្កការសង្ស័យកាន់តែខ្លាំងនោះ។ សូមកុំភ្លេចថា ក្តីមន្ទិលសង្ស័យនេះហើយ ដែលនាំដល់ការធ្វើមហាបាតុកម្មប្រឆាំង លទ្ធផលបោះឆ្នោត។
ស្តាប់ទៅ ទាំងបក្សប្រឆាំង ទាំងអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលពិតជាមិនចង់ឲ្យកើតមានបាតុកម្មឡើយ។ ដូច្នេះ ភាគីទាំងពីរគួរតែខិតខំបន្ថែមទៀតដើម្បីរកច្រកចេញពីវិបត្តិនេះ។ ប៉ុន្តែ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអាចទទួលបានលទ្ធផល ទាល់តែភាគីនីមួយៗមាន ចេតនាក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាពិតប្រាកដ ពោលគឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោត ត្រូវបង្ហាញថា ការហ៊ានបើកបង្ហាញកញ្ចប់សុវត្ថិភាព«ក»នេះ ពិតជាការលះបង់ដើម្បី តម្លាភាព និងយុត្តិធម៌ពិតៗ គឺមិនមែនគ្រាន់តែជាការឆ្ពិនភ្នែកដូចបក្សប្រឆាំងចោទនោះឡើយ។
ចំណែកបក្សប្រឆាំងវិញក៏ត្រូវបង្ហាញថា ខ្លួនចង់បានត្រឹមតែ យុត្តិធម៌ប៉ុណ្ណោះ ដោយគ្មានបង្កប់ចេតនាអ្វីផ្សេងនៅពីក្រោយ ការទាមទាររបស់ខ្លួនឡើយ។ បើគ្មានភាពស្មោះត្រង់ទៅវិញទៅមកទេ គ្មានឡើយដំណោះស្រាយ បើទោះបីជាគេត្រូវប្រើពេលប៉ុន្មានទៀតក៏ដោយ។
សរុបមកវិញ នេះជាពេលដែលត្រូវស្រាយចម្ងល់ថា តើអ្វីទៅដែលនៅពីក្រោយភាពមិនប្រក្រតីពេលបោះឆ្នោត ជាពិសេសភាព មិនប្រក្រតីនៅក្នុងកញ្ចប់សុវត្ថិភាព? ប្រសិនបើបញ្ហានេះមិនត្រូវបានស្រាយបំភ្លឺដល់ម្ចាស់ឆ្នោតទេ ក្តីមន្ទិលសង្ស័យនៅតែបន្តកើតមាន និងបង្កជាកំហឹងរាលដាលខ្លាំងឡើង រហូតដល់ទប់លែងបានផងក៏មិនដឹង៕
0 comments:
Post a Comment